Kahramanmaraşlı sanayici “Durgunluk hissediyoruz” dedi!
Dünya Gazetesi Yazarı Vahap Munyar, ‘İş Dünyasında Diyalog’ isimli köşesinde bu hafta Kahramanmaraş sanayinde yaşanan durgunluktan bahsetti.
Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şahin Balcıoğlu’yla buluşarak 2.5 milyar dolarlık ihracat hedefi ve ekonomik durgunluk üzerine bir yazı kaleme alan Vahap Munyar şunları yazı;
“İhracatta 2.5 milyar doları hedefledik ama bu durgunlukta zor gibi”
29 Temmuz 2022, öğlenden sonra İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) meclis toplantısındayız. İSO Meclisine konuk olan Merkez Bankası Başkanı Prof. Şahap Kavcıoğlu, sunumunu tamamladıktan sonra söz alan iş insanları sıkıntılarını ortaya koydu:
– Finansmana erişimde sıkıntı yaşıyoruz. İşletme sermayesi için finansmana ihtiyaç var.
– Siz politika faizini düşük tutuyorsunuz ama bankaların kredi faizleri yüzde 40-50 dolayında seyrediyor.
Merkez Bankası Başkanı Prof. Kavcıoğlu, kredi musluklarını açık tuttuklarını, kredi kullanımında artışlar olduğunu ortaya koyup ekledi:
– Faizi yüzde 22.5’tan yüksek olandan kredi almayın abi…
Toplantı biter bitmez o gün İstanbul’da olan Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şahin Balcıoğlu’yla buluşma mekanına gittim.
Prof. Kavcıoğlu’nun İSO’daki mesajlarını özetledim, Balcıoğlu faize leasingten örnek verdi:
– Leasingte faiz yüzde 60’larda. Hatır için yüzde 55’e inenler oluyor.
Ardından bankada döviz tutma konusuna girdi:
– İhracat dövizinin yüzde 40’ını TL’ye çevirme kuralını biliyoruz. Onun dışında bankada döviz tevdiatı tutmak zorundayız. Çünkü, hammadde, ara mal alımı için dövize ihtiyacımız oluyor.
Kahramanmaraş’taki durumu sordum, anlattı:
– Durgunluk işaretleri alıyoruz, hatta hissediyoruz.
Bazı emtialarda fiyat düşüşleri olduğunu vurguladı:
– Emtia fiyatlarının aşırı yükselişi, navlunda yaşanan sıkıntılar nedeniyle hammadde, ara mal stoklamak zorunda kaldık. Daha yüksek fiyattan alınan hammadde ile üretim yapılıyor. Emtia fiyatlarının düştüğünü gören alıcılar buna bağlı fiyat indirimi istiyor.
Sanayicinin, ihracatçının “maliyet mi, piyasa fiyatı mı” ikilemi yaşadığını kaydetti:
– Emtia fiyatlarının yüksek seyrettiği günlerde işletme sermayesi sıkışıklığı söz konusu oldu.
Rusya-Ukrayna savaşının Kahramanmaraş’ta tekstil ve çelik mutfak eşyası üreticilerini olumsuz etkilediğinin altını çizdi:
– Kahramanmaraş’ın ihracat pazarının yüzde 20’sini Rusya ve Ukrayna oluşturuyor. Gönderilen malların ödemelerinde aksamalar oldu.
Şu noktaya işaret etti:
– Bazı ürünlerde pazara göre tasarım farklılıkları oluyor. Yani, Ukrayna için üretilen bir çelik mutfak eşyasını başka ülkeye gönderemiyorsunuz.
Suudi Arabistan’la sorunların çözüm yoluna girmesiyle limanda bekleyen malları aldıklarını bildirdi:
– Ancak, Mısır’la iki yıldır dönem dönem sıkıntılar yaşanıyor. Akreditifte tıkanma oluyor. Mallar denizde bekletiliyor. Mısır, bizim için Afrika’ya açılan kapı.
Avrupa’ya dikkat çekti:
– Avrupa bizim için önemli pazar ama yeterli olmuyor. Başka pazarlara da yönelmemiz gerekiyor.
Kahramanmaraş’ın aylık ihracatının artık 140-150 milyon dolar dolayında seyrettiğine vurgu yaptı:
– Ben ilk başkan olduğum dönemde aylık ihracatımız 85-90 milyon dolar geçmezdi.
Kentin yıllık ihracatının geçen yıl 1.5 milyar dolara yakın olduğunu anımsattı:
– Bu yıl, her ay rekorlar ile yol alıyoruz. Bu yıl için 2.5 milyar dolarlık ihracat hedefi koymuştuk. Ancak, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyadan gelen durgunluk işaretleri, bu hedefi tutturmamızın zor olduğunu gösteriyor.
Hakan Güldağ, Şeref Oğuz ve Handan Sema Ceylan’la Anadolu’nun farklı kentlerinde OSB’leri, fabrikaları dolaştığımızda tanık olduğumuz üretim-yatırım heyecanı bize moral veriyor.
Kahramanmaraş’tan gelen “durgunluk” işaretlerini iyi okumak gerekiyor…