Ekonomi

Kahramanmaraş depremleri sonrası yapı izinleri yüzde 19 düştü!

Salgın sonrası oluşan arz açığını kapatmak için artan inşaat faaliyetleri Kahramanmaraş depremlerinin ardından farklı bir yöne evrildi. Konut satışları aylardır düşerken, yapı kullanım izin sayılarının azaldığı görüldü.

Konut satışları bu yılın ilk dört ayında yüzde 18.6 oranında azaldı. Konut satışlarındaki düşüşte deprem etkisi, kredi imkanlarının sınırlanması, konut fiyatlarının erişilebilir seviyelerin üzerine çıkması ve kamunun arz kampanyaları öncesi bekle-gör davranışları etkili oldu. 2020’deki Kovid-19 salgını sonrası oluşan arz açığını kapatmak üzere hızlanan konut üretiminin ise düşüş eğilimine girdiği gözlendi. TÜİK verilerine göre, 2023 yılı birinci çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 9.2 ve yüzölçümü yüzde 2.1 azaldı. 2022 yılın ilk çeyreğinde 27 milyon 295 bin metrekare yapı ruhsatı verilirken, 2023 çeyrekte ruhsat verilen yüzölçümü 26 milyon 713 bini metrekare oldu. Daire sayısında ise bin 7’lik bir artış oldu.

İZİNLERDE SERT DÜŞÜŞ VAR

Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, 2023 yılı birinci çeyreğinde belediyeler tarafından yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların bina sayısı yüzde 10.5, daire sayısı yüzde 19 ve yüzölçümü yüzde 17.2 azaldı. Yapı izinlerinde gözlenen bu düşüş deprem etkisini gündeme getirdi. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası inşaat çalışmaları durmuş, biten inşaatların kullanıma açılması için gereken izinler yönetimlerce verilmemişti. Yapı kullanım izin belgelerindeki düşüşe baktığımızda daire sayısı özelinde 2020’deki salgın döneminden bu yana en sert gerileme oldu. Salgın ve hemen öncesinde başlayan kredi sıkıntısı, inşaat sektörünün kısmen krize girmesi yüzünden o dönem izinlerde yüzde 30’lara varan düşüşler izlendi.

SEÇİMDEN SONRASI BEKLENİYOR

Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) “Hazır Beton Endeksi” 2023 Nisan Ayı Raporu’nda da sektörün yönünü belirlemekte zorlandığı bildirildi. Raporda geçen yıla kıyasla hem faaliyetin hem de beklentinin düşük kalması, kısa vadede inşaat sektöründe ciddi bir canlanma ihtimalinin zayıflığına işaret etti. Raporda, özellikle seçimden sonraki süreçte sektörün ne yöne gideceğine ilişkin ilk sinyallerin önem arz ettiğine dikkat çekildi. THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, Faaliyet Endeksi’nin son 4 aydır eşik değerin üstünde tutunmayı başaramadığını belirterek, “Geçen yıla kıyasla hem faaliyetin hem de beklentinin düşük kalması, kısa vadede inşaat sektöründe ciddi bir canlanma ihtimalinin zayıflığına işaret ediyor. Özellikle seçimden sonraki süreçte sektörün ne yöne gideceğine ilişkin ilk sinyaller önem arz etmektedir.” dedi. Kentsel dönüşüm konusunda mesajlar veren Yavuz Işık, “Ekonomi yönetimi açısından sürekli söylenen ve sürdürülebilirliğin en önemli anahtarı olan ‘yapısal dönüşüm’ inşaat sektörü açısından çok daha kritik hâle gelmiştir. Mevcut yapı stokunun depreme dayanıklı hale getirilmesi, tüm inşaat faaliyetlerinde deprem odaklı düzenlemelerin hayata geçirilmesi yalnızca kentsel dönüşümü değil aynı zamanda ‘zihinsel dönüşümü’ de gerektirmektedir. Yaşadığımız deprem afeti sonrasında hâlen sıcaklığını koruyan kentsel dönüşüm konusunun, tüm sektörün ve politika yapıcılarının önceliği olmaya devam etmesi gerekmektedir.” ifadelerini kullandı.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu