Kahramanmaraş’ta keçe üretimi

Koyun ve kuzu yününden yapılan keçe, soğuğa karşı güçlü yalıtım özelliği ve dayanıklılığından dolayı geçmişten günümüze kullanılmaktadır.

Kahramanmaraş’ın geleneksel giysilerinden olan ve başa giyilen keçe külah, çobanların giydiği kepenek, Maraşlı keçeciler tarafından üretilmektedir.

Bir zamanların vazgeçilmezi, çobanların olmazsa olmazı, semerlerin vazgeçilmezi keçe artık unutulmaya yüz tutmuş tarihi değerlerimizden biri.

Kuzunun ilk çıkan tüylerinin çok ince olması nedeniyle birbiriyle kaynaşıp bütünleşmesi sonucunda elde edilir. Konar göçer toplumların vazgeçilmezi olan keçe, tarihin önemli bir döneminde çadır yapımında kullanıldı. Kışın soğuğu yazın sıcağı geçirmez. Bu yönüyle günümüzde yaşanan pek çok sağlık problemleri için vatandaşlarımıza doktorlar tarafından tavsiye edilir. Romatizma ve Bel fıtığı gibi rahatsızlıklar yaşayan vatandaşların kullandığı keçenin kıymetini elbette günümüzde sadece yaşlılar biliyor.

Kahramanmaraş’ta kalan son 3 keçeciden biri olan 35 yıllık keçe ustası Hayri Geceyatar mesleği sürdürmekte çok zorlandıklarını belirterek yetkilerden destek istiyor. Artan kira bedelleri, eski makinalar ve yer sıkıntısı yüzünden ciddi zorluklar yaşadıklarını söyleyen Geceyatar, bu gibi sıkıntıların giderilmesi halinde mesleği yaşatmak için ellerinden geleni yapacaklarını söyledi.

Keçenin yapılışı: Yüncülerden temin edilen kuzuların birinci kırkım yünü makineye atılarak ayıklanmakta ve ayrıştırılmaktadır. Makineden çıkan yumuşak ve ayrıştırılmış yün yerde bir naylon üzerine serilmektedir. Serme işleminden sonra naylon yuvarlanarak aradaki yün sıkıştırılmakta ve düzleştirilmektedir. Daha sonra depik makinesine girmekte oradan da tezgaha geçerek su ve sabunla ıslatılıp yuvarlanarak pişirim işlemi yapılmaktadır. Su ve sabun yünün kaynaşmasını, birleşmesini, düzleşmesini ve yumuşamasını sağlamaktadır. Yünün içerisinde pıtırak ve benzeri maddeler varsa bu aşamada ayıklamada bıçak kullanılmaktadır. Sonra tekrar depik makinesine girmekte çıkışta da tekrar su ve sabunla düzleştirme ve birleştirme devam etmektedir. Son aşamada hazırlanan keçe kurumaya bırakılmaktadır. Üzerindeki desenlerin yapımında siyah koyun yünü ve kırmızı yün boyası kullanılmaktadır. Günümüzde Kahramanmaraş’ta bakırcılar çarşısı civarında iki keçeci dükkanı bulunmaktadır. Ustalar gelirlerinin az olmasında dolayı yeni çırak yetişmediğini ve mesleklerinin kendileriyle birlikte kaybolacağını dile getirmektedir.